Próby płatkowe

Czym są próby płatkowe?

Próby płatkowe (testy płatkowe, inaczej naskórkowe testy kontaktowe) to badanie dermatologiczne wykonywane w celu zdiagnozowania alergii kontaktowych, czyli uczuleń na różne substancje, które mają bezpośredni kontakt ze skórą. Są stosowane w diagnostyce alergicznego wyprysku kontaktowego i mają na celu identyfikację konkretnych alergenów wywołujących reakcje skórne.

Próby płatkowe to bezpieczne i skuteczne badanie, które pozwala na identyfikację alergenów wywołujących alergię kontaktową. Testy są stosunkowo proste – polegają na umieszczeniu płatków z alergenami na skórze i ocenie reakcji po 48 oraz 72-96 godzinach. Pacjent nie wymaga skomplikowanego przygotowania, jednak powinien unikać leków przeciwalergicznych i dbać o odpowiednią higienę skóry. Wyniki testów pomagają w diagnozowaniu alergii i unikaniu kontaktu z uczulającymi substancjami w przyszłości.

W jakim celu wykonuje się próby płatkowe?

Testy płatkowe wykonuje się w celu:

1. Diagnozy alergii kontaktowej – testy pomagają zidentyfikować substancje, które wywołują reakcje alergiczne, takie jak zaczerwienienie, świąd, pęcherzyki lub wysypkę po kontakcie ze skórą.
2. Rozpoznania alergicznego wyprysku kontaktowego – czyli stanu zapalnego skóry wywołanego przez alergeny kontaktowe, takie jak kosmetyki, metale, barwniki, środki chemiczne, leki miejscowe, lateks i inne substancje.
3. Określenia substancji wywołujących podrażnienia – niektóre substancje mogą powodować podrażnienia skóry, nawet jeśli nie są przyczyną alergii.

Jak wyglądają próby płatkowe?

1. Przygotowanie zestawu testowego:
   • Lekarz przygotowuje zestaw substancji, które mogą być potencjalnymi alergenami. Każda z tych substancji jest nałożona na specjalną małą płytkę (płatki), którą następnie umieszcza się na skórze pacjenta.
2. Nałożenie płatków:
   • Płatki zawierające różne alergeny są umieszczane na skórze pacjenta, najczęściej na plecach. Płatki są przymocowane za pomocą specjalnych plastrów, które utrzymują je na miejscu przez określony czas.
3. Czas trwania testu:
   • Płatki pozostają na skórze przez 48 godzin. W tym czasie pacjent nie powinien ich moczyć ani zdejmować. Po 48 godzinach pacjent wraca do gabinetu, aby lekarz mógł ocenić, czy doszło do reakcji skórnej.
4. Odczyty wyników:
   • Pierwszy odczyt: Zwykle po 48 godzinach, po zdjęciu plastrów, lekarz ocenia, czy w miejscu nałożenia poszczególnych alergenów doszło do reakcji skórnej (zaczerwienienie, pęcherze, obrzęk).
   • Drugi odczyt: Następnie, po kolejnych 24-48 godzinach, czyli w 3-4 dniu, lekarz dokonuje kolejnej oceny, ponieważ niektóre reakcje mogą rozwijać się z opóźnieniem.
5. Interpretacja wyników:
   • Jeśli w miejscu, gdzie umieszczony był dany alergen, pojawiła się reakcja, oznacza to, że pacjent może być uczulony na tę substancję. Lekarz na podstawie wyników określa, które alergeny wywołały reakcję.

Jak się przygotować do prób płatkowych?

1. Unikanie leków przeciwalergicznych: Na co najmniej 7 dni przed testami należy unikać stosowania leków przeciwhistaminowych oraz innych leków przeciwalergicznych, które mogą tłumić reakcje alergiczne i wpłynąć na wynik testu. Lekarz powinien udzielić dokładnych wskazówek na ten temat.
2. Unikanie sterydów: Jeśli pacjent stosuje miejscowe lub doustne preparaty sterydowe (kortykosteroidy), należy poinformować o tym lekarza, ponieważ mogą one również wpływać na wyniki testów.
3. Higiena: W dniu badania plecy powinny być czyste i suche. Ważne jest, aby nie nakładać żadnych kremów, balsamów ani innych kosmetyków na skórę w miejscu, gdzie będą przyklejane płatki.
4. Unikanie pocenia się i kąpieli: Po nałożeniu płatków przez 48 godzin pacjent powinien unikać intensywnej aktywności fizycznej, pocenia się oraz kąpieli, aby nie doprowadzić do odklejenia się plastrów i zakłócenia wyników.
5. Dalsze zalecenia: Lekarz może zalecić dodatkowe wskazówki w zależności od stanu zdrowia pacjenta i indywidualnych potrzeb.