Cewnikowanie
Spis treści
Co to jest cewnikowanie lub wymiany cewnika?
Cewnikowanie to zabieg polegający na wprowadzeniu cewnika (rurki) do pęcherza moczowego przez cewkę moczową, aby umożliwić odpływ moczu. Czasami wykonuje się także wymianę cewnika, czyli usunięcie i ponowne założenie nowego cewnika. Cewnikowanie może być jednorazowe (do opróżnienia pęcherza) lub stałe, jeśli cewnik jest pozostawiony na dłuższy czas.
Cewnikowanie oraz wymiana cewnika są zabiegami rutynowymi, ale ich prawidłowe wykonanie i odpowiednia higiena po zabiegu są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom, takim jak infekcje dróg moczowych.
Dlaczego wykonuje się cewnikowanie lub wymianę cewnika?
Cewnikowanie wykonuje się w celu:
- umożliwienia odpływu moczu w sytuacjach, gdy pacjent nie jest w stanie samodzielnie oddać moczu (np. w przebiegu przerostu prostaty, problemów neurologicznych, po operacjach),
- kontrolowania ilości wydalanego moczu (np. w trakcie hospitalizacji lub monitorowania stanu nerek),
- dostarczenia moczu do badania diagnostycznego,
- wymiany starego cewnika, który mógł ulec uszkodzeniu lub zatkaniu.
Jak wygląda zabieg cewnikowania lub wymiany cewnika?
- Dezynfekcja – Lekarz lub pielęgniarka dezynfekują obszar wokół cewki moczowej, aby zapobiec zakażeniu.
- Znieczulenie miejscowe (opcjonalnie) – W niektórych przypadkach stosuje się żel znieczulający, który łagodzi dyskomfort podczas zabiegu.
- Wprowadzenie cewnika – Cewnik jest delikatnie wprowadzany przez cewkę moczową do pęcherza moczowego. Kiedy dotrze do pęcherza, mocz zaczyna płynąć przez cewnik do worka.
- Wypełnienie balonika (w przypadku cewników stałych) – W celu utrzymania cewnika w miejscu, balonik na jego końcu jest wypełniany sterylną wodą.
- Zamocowanie – Cewnik mocuje się do skóry, aby zapobiec jego przesunięciu, i łączy z workiem na mocz, który zbiera wydalany mocz.
Jak przygotować się do cewnikowania lub wymiany cewnika?
- Poinformuj lekarza o przyjmowanych lekach i wszelkich alergiach, zwłaszcza na lateks lub środki znieczulające.
- Utrzymaj higienę okolic intymnych, aby zminimalizować ryzyko zakażenia.
- Przed zabiegiem warto unikać spożywania dużych ilości płynów, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Zalecenia po zabiegu:
- Dbaj o higienę cewnika i okolic intymnych – regularnie przemywaj okolicę cewki moczowej wodą z mydłem, aby zapobiec infekcji.
- Utrzymuj worek na mocz poniżej poziomu pęcherza, co pozwala na swobodny odpływ moczu i zapobiega cofaniu się moczu.
- Unikaj gwałtownych ruchów, które mogłyby przesunąć cewnik.
- Pij odpowiednią ilość płynów, aby zapewnić regularne przepłukiwanie pęcherza.
Obserwuj wszelkie objawy infekcji, takie jak ból, gorączka, pieczenie, zaczerwienienie lub zmiana zapachu moczu, i zgłoś je lekarzowi.